Là một freelancer Việt, bạn hiểu rõ bản thân muốn có lối sống và sự tự chủ mà một người kinh doanh nhỏ thành công nên nó, nhưng liệu loại hình kinh doanh nhỏ trực tuyến nào phù hợp nhất với bạn.
Loạt bài này tập trung vào 7 loại hình kinh doanh nhỏ trực tuyến chính và giúp bạn tìm ra cái phù hợp với kỹ năng, nguồn lực cũng như khả năng chấp nhận rủi ro của bạn. 7 loại hình đó bao gồm: bán hàng trực tuyến, tự xuất bản, viết blog, tổ chức khóa học trực tuyến, làm ứng dụng web, lập các trang web hoặc blog chuyên biệt, hoặc các trang liên kết.
Hãy cùng tìm hiểu về những ưu và khuyết điểm của các mô hình kinh doanh nhỏ trực tuyến cùng với những ví dụ của những người đang sống chết cùng nó. Loạt bài cũng đưa ra những thủ thuật chuyên nghiệp bạn cần để gặt hái thành công. Những hướng dẫn chuyên nghiệp này sẽ giúp các freelancer Việt trang bị hành trang bước vào thế giới kinh doanh trực tuyến.
4. Đào tạo trực tuyến
Nếu bạn tạo ra một chuỗi nội dung trực tuyến để dạy người khác một điều gì đó, bất kể sản phẩm của bạn là audio, video hay bài viết; đó đều được tính là đào tạo trực tuyến. Một vài khóa đào tạo trực tuyến đưa ra nhiều phương thức tổng hợp (ví dụ có cả video và văn bản), trong khi một số khác lại tập trung vào chỉ một hình thức.
Dưới đây là một vài ví dụ về các dạng đào tạo trực tuyến khác nhau:
“Công thức ra mắt sản phẩm” của Jeff Walker là một khóa đào tạo qua các video dạy cách sử dụng danh sách email để ra mắt một website thành công.
Người sáng tạo chương trình “Mẹo CSS”, Chris Couler đã tạo ra The Lodge, một trang web đào tạo qua video có thu phí với trên 190 video.
Người sáng lập khóa “Thói quen Thiền”, Leo Babauta cũng đưa ra một vài khóa học trực tuyến bao gồm cả loại hình đào tạo thông qua video và tài liệu,
Làm như thế nào?
Một công thức chung cho các khóa đào tạo trực tuyến là được tạo ra bởi người đứng đầu là chuyên gia trong một lĩnh vực nhất định. Trong những ví dụ trên, Chris Coyier là chuyên gia CSS và thiết kế web còn Leo Babauta là chuyên gia về lĩnh vực thay đổi thói quen tích cực trong cuộc sống. Họ thu hút người xem bởi chính nền tảng chuyên môn vững chắc cũng như các tài liệu được cung cấp rộng rãi, và thường là miễn phí. Trong trường hợp của Jeff Walker, các tài liệu này được chuyển cho danh sách email là chủ yếu. Còn ở trường hợp của Chris Coyier và Leo Babauta, tài liệu được đăng trên chính blog cá nhân của họ.
So với các tài liệu, bài viết được chia sẻ miễn phí trên blog, các khóa học thường cung cấp những nội dung chuyên sâu hơn vào một lĩnh vực. Trong hầu hết trường hợp, khách hàng trả phí trước hoặc trả phí theo tháng để được tiếp cận tài liệu. Các tài liệu này có thể được cung cấp hết trong một lần đến với học viên để họ tùy ý hoàn thành khóa học theo cách riêng của mình, hoặc được phát theo từng phần để khóa học đảm bảo kéo dài trong một thời gian nhất định.
Do tính chất đào tạo chuyên sâu cũng như người đào tạo là các chuyên gia, các website học trực tuyến có thể đưa ra một mức giá cao hơn các website khác. Thường thì dạng đào tạo bằng video là tốt và có giá trị nhất, vì nó tạo ra những trải nghiệm chân thực như là bạn đang học trực tiếp với gia sư. Đây là cách tốt để tư vấn cá nhân (chỉ sau tư vấn trực tiếp), vì vậy học qua video là định dạng phổ biến nhất cho các khóa học cao cấp với học phí từ 50$ trở lên.
Kể cả khi định dạng video là chủ yếu, hầu hết các khóa học trực tuyến cũng thường đưa tài liệu dạng văn bản hoặc bài viết để giúp học viên tiếp thu tốt hơn thông qua việc đọc tài liệu. Họ cũng thường trang bị một trang thảo luận nơi các học viên có thể thảo luận bài học, và một danh sách email để thông báo với học viên về các tài liệu được cung cấp.
Thay vì mở cửa bất cứ lúc nào, rất nhiều khóa học hiện nay hoạt động theo từng học kỳ. Cổng đăng ký chỉ được mở trong một thời gian nhất định. Khi số lượng học viên đảm bảo và khiến người sáng lập hài lòng, học sẽ đóng cửa cho đến khi khóa đầu tiên kết thúc. Bằng cách này, người sáng lập có thể tái khởi động khóa học sau khi một học kỳ kết thúc, và tạo ra sự háo hức cho những người muốn tham gia nhưng lại không kịp đăng ký. Nghe có vẻ trực giác, nhưng dường như việc tạm dừng rồi tái khởi động lại khóa học theo từng kỳ có thể giúp đạt doanh thu cao hơn so với việc mở cửa liên tục.
Nó dành cho bạn?
Giá trị cốt lõi của một khóa học trực tuyến đó là giáo dục chuyên nghiệp, từ chuyên gia giảng dạy cho tới các học viên. Để tạo ra một khóa học trực tuyến thành công, bạn cần 3 nhân tố sau:
1. Một chuyên gia trong lĩnh vực nhất định mà mọi người sẵn sàng bỏ tiền để học.
2. Một phương pháp giảng dạy chuyên môn mà học viên có thể xem đi xem lại (ví dụ: video…)
3. Đối tượng sẵn sàng học những gì bạn dạy
Bây giờ, hãy cùng đào sâu tìm tòi những nhân tố quan trọng trên.
1. Một chuyên gia.
Để tổ chức một khóa học trực tuyến thành công, bạn phải dạy được cái gì đó mà mọi người sẵn sàng bỏ tiền ra học. Điều này có nghĩa là thông tin phải có giá trị mà người học không thể có được nếu chỉ đọc các tài liệu miễn phí. Ví dụ, một tài năng trượt ván có thể suy nghĩ nghiêm túc về việc làm một khóa học hướng dẫn cách làm chủ kỹ năng kickflip (một kỹ năng trượt ván quan trọng). Tuy nhiên, chỉ cần vài giây tìm kiếm trên mạng xã hội Youtube, bạn có thể tìm được cả tá video hướng dẫn từ sơ sài đến tỉ mỉ cách thực hiện cú kickflip, và tất nhiên là hoàn toàn miễn phí. Thay vì đăng ký một khóa học phải trả tiền, học viên đương nhiên sẽ thích các video hướng dẫn miễn phí trên Youtube hơn. Tuy nhiên, nếu tay trượt ván đã gặt hái nhiều thành công trong nghề và tiến lên hàng chuyên nghiệp, sẽ có một sự lựa chọn khôn ngoan hơn nhiều – mở một khóa hướng dẫn cách trở thành tay trượt ván chuyên nghiệp. Có vô số người có thể kickflip, nhưng rất ít người có thể tiến lên hàng chuyên nghiệp. Hơn nữa, các thông tin miễn phí về vấn đề này rất sơ sài và rời rạc. Bằng cách tập trung vào các chủ đề và chiến lược cao cấp hơn, khóa học sẽ thu hút học viên hơn.
Cuối cùng, hãy nhớ đến một câu nói chưa bao giờ sai “Tiền đẻ ra tiền”. Người ta thường không tiếc tiền chi cho những khoản đầu tư mà học cho là sẽ sinh lời trong tương lai. Bạn có thể phải suy nghĩ rất lâu, hay làm đủ cách để tính phí hơn 50$ cho một khóa dạy cách trồng rau. Nhưng còn với một khóa dạy cách biến vườn nhà bạn thành một doanh nghiệp sinh lời? Bạn thậm chí có thể đặt giá cao hơn thế nhiều.
Một số khóa học trực tuyến được tạo ra bởi các chuyên gia kinh doanh khởi nghiệp và hướng tới khách hàng mục tiêu là các doanh nhân khởi nghiệp khác đưa ra mức phí tham gia đến 10,000$. Nhưng người ta vẫn chấp nhận, bởi những chiến lược họ học được sẽ giúp học kiếm được gấp nhiều lần con số đó trong tương lai. Nếu bạn có thể dạy một kỹ năng nào đó giúp người ta kiếm ra tiền, bạn có thể đặt giá cao hơn cho khóa của mình.
2. Một định dạng có thể xem đi xem lại.
Bạn nên cung cấp khóa học ở dạng video nếu có thể, đó là cách lý tưởng nhất, thân mật nhất, cho phép có những tương tác gần như trực tiếp với học viên. Nội dung trong video cho phép bạn tính phí nhiều hơn cho khóa học của mình (mặc dùng video luôn phải đi kèm với nội dung ở dạng văn bản).
Một số người sẽ gặp khó khăn trong việc giảng dạy qua video. Bạn có thể thiếu tự tin trước ống kính máy quay, hoặc bạn thấy mình có văn viết tốt hơn văn nói, hay bạn không có thiết bị quay video. Riêng điểm này, cần phải nói rõ rằng dạng video là tốt nhất nếu bạn làm tốt nó, bạn phải thực thoải mái và tự tin trước camera, đã đầu tư thiết bị tương đối ổn để quay video. Video chất lượng kém thì thà không có còn hơn.
Cứ làm bất cứ dạng nào mà bạn tự tin, nhưng hãy nhớ rằng nếu làm tốt, định dạng video cho phép bạn nâng cao giá trị của khóa học.
3. Đối tượng.
Thực ra bạn không nhất thiết phải có một lượng khán giả theo dõi thường xuyên trước khi mở khóa học, nhưng có vẫn tốt hơn. Ít nhất, bạn cần phải tiếp xúc với những khán giả có vẻ sẽ quan tâm tới kỹ năng mà bạn dạy, kể cả khi đó không phải khán giả thường xuyên theo dõi bạn. Điều này có được thông qua mối quan hệ cộng tác với các chuyên gia khác, những người có khán giả luên quan đến nội dung của bạn. Những người này có thể là các blogger, những người chủ kênh Youtube, người dùng Twitter, hay bất cứ ai có một lượng người theo dõi nhất định qua các kênh trực tuyến.
Để đạt được điều này, bạn cần bắt đầu xây dựng mối quan hệ với những người đã tích lũy được đối tượng khán giả này. Họ được khuyến khích quảng bá khóa học của bạn tới các đối tượng khán giả thông qua một chương trình liên kết, và họ sẽ nhận được một khoản từ doanh thu của bạn. Nhưng nếu khán giả không biết bạn, niềm tin của họ sẽ bị lung lay. Họ không chắc bạn là chuyên gia. Trong trường hợp này, hầu hết những người muốn bán khóa học cho các học viên mới trước hết cần phải dành thời gian thể hiện chuyên môn của mình. Họ có thể cung cấp các nội dung miễn phí, ebook miễn phí, các bài phỏng vấn, hoặc những bằng chứng về chuyên môn đáng tin cậy khác.
Thuận lợi và khó khăn
Kiến thức luôn rất có giá. Nếu bạn có một kỹ năng đáng để người khác mơ ước và theo đuổi thì việc mở một khóa trực tuyến thực sự rất hấp dẫn. Tuy nhiên, đã làm là phải chuyên nghiệp, phải có khả năng giảng dạy qua video, sẵn sàng khởi động một chiến dịch quảng bá truyền thông quy mô cho khóa học của bạn. Bạn cũng phải tìm cách tiếp cận những đối tượng khán giả tiềm năng, dù là khán giả của bạn hay của người khác.
Trên quan điểm kỹ thuật, mở khóa đào tạo trực tuyến không phải là hình thức đơn giản nhất trong các mô hình kinh doanh nhỏ. Bạn cần có năng lực đảm bảo bản quyền nội dung của mình, chỉ những người trả phí mới có thể xem. Bạn có thể sử dụng các phần mềm chuyên cho đào tạo trực tuyến như Wishlist Menber, hoặc thiê một người trong lĩnh vực này xây dựng chế độ bảo vệ cho bạn. Thêm vào đó, là một fiaos viên có nghĩa là bạn phải luôn sẵn sàng trả lời câu hỏi từ học viên. Bạn phải dành thời gian chăm chút cho nhóm học viên của mình. Chính vì vậy, khóa đào tạo trực tuyến có thể xem là một trong những hình thức kinh doanh trực tuyến ít thụ động nhất (nếu bạn làm tốt và có trách nhiệm).
Cuối cùng, mở một khóa đào tạo trực tuyến là hình thức kinh doanh mang đậm dấu ấn cá nhân nhất. Khóa học được xây dựng trên cơ sở chuyên môn cá nhân của người sáng lập. Chính vì vậy, việc bán cho chủ mới gần như là bất khả thi bởi bạn chính là tác giả của nội dung khóa học, và thường xuyên phải lên hình trong các video bài giảng. Nếu bạn thích bán lại doanh nghiệp của mình để thu lợi nhuận nhanh chóng thì rõ ràng việc mở khóa học không phải là loại hình lý tưởng.